دیلم یک میله بلند است که از آن به عنوان اهرم استفاده می شود. به خاطر دسته بلندش باعث افزایش نیروی وارد به سطح مورد نظر می شود و می توان با نیروی کم‌تری جسمی را بلند کرد یا فشاری به آن وارد کرد. یک سر آن خمیده است و انتهای این بخش خمیده به صورت تخت درآمده. داخل این قسمت تخت یک فرورفتگی کوچک وجود دارد که از آن برای بیرون کشیدن میخ استفاده می شود.
از این وسیله به عنوان اهرم استفاده می‌شود تا جسمی را از زمین بلند کرد، یا دو شیء که به هم متصل شده اند، یا میخی که داخل سطحی فرو رفته را جدا کرد. استفاده معمول آن باز کردن جعبه‌های چوبی است که با میخ بسته شده. انتهای قسمت منحنی آن که برای باز کردن جعبه های چوبی استفاده می‌شود نازک است تا بتواند داخل باریک‌ترین فضاها بشود و بتوان قطعات چوب را به وسیله آن از هم جدا کرد. بخش میخ کش دیلم هم به دلیل دسته بلند آن میخ‌هایی که به سختی داخل چوب فرو رفته اند را به راحتی خارج می‌کند. انتهای دیگر دیلم هم دارای یک خم است که ازآن به عنوان اهرم در کارهای مختلف استفاده می شود.
دیلم معمولا از فولاد ساخته می شود اما مدل‌های از جنس سرب و تیتانیوم هم وجود دارند. البته مدل سربی به دلیل سمی بودن این روز‌ها کمتر استفاده می شود. مدل فولادی مقاومت و قدرت خوبی دارد ولی امکان دارد زنگ بزند اما مدل‌هایی که از جنس فولاد ضد زنگ هستند ماندگاری بیشتری دارند. مدل‌های تیتانیومی بسیار سبک‌تر هستند و آن‌ها را می توان مقاوم‌ترین نوع ابزار‌ها دانست اما باید در نظر داشت قیمت آن‌ها بالاست. مقطع میله دیلم ممکن است به شکل‌های گوناگونی مثل دایره، شش ضلعی، بیضی یا به شکل تخت باشد. مدل با مقطع شش ضلعی امکان سر خوردن از دست را کاهش می دهد. طول این میله هم در مدل‌های مختلف متفاوت است و ممکن است کوتاه یا بلند باشد. دیلم‌های با طول بلند‌تر برای بارهای سنگین‌تر و کارهایی که نیاز به نیروی بیشتری دارند استفاده می شود.
معرفی انواع دیلم و ویژگی های آن ها
دیلم میخکش
دیلم کلاسیک یا به نوعی شناخته شده‌ترین شکل دیلم نوع میخکش آن است. یک میله فلزی استوانه‌ای با طول‌های متفاوت از حدود ۳۰ تا حتی ۱۰۰ سانتیمتر که انتهای دسته آن بصورت تیز یا تخت ساخته شده، اما نوک آن دارای سری پنجه‌ای و دو شاخه است. این نوع در مدل‌های صاف به دیلم پنجه‌ای یا پنجه گربه (Claw bar) معروف بوده و در مدل‌های خمیده به دیلم گردن قو (Goose Neck) نیز شناخته می‌شود. اما امروزه دیگر این سر و بدنه خمیده یا صاف تنها مختص این مدل میخکش یا پنجه‌ای نیست و تمام دیلم‌های دیگر با کاربری و نوک متفاوت به شکل بدنه‌های مختلف ساخته می‌شوند. سر دوشاخه در این مدل دیلم میخ درآر با طراحی خاص مخصوص درآوردن انواع میخ و محصولات مشابه است و براحتی این کار را انجام خواهد داد.
دیلم سنگ شکن و دیلم تخریب
دیلم حفاری یا اهرم سنگ شکن نوع دیگری از اهرم است که با بدنه بصورت صاف و از جنس بسیار قوی ساخته می‌شود. دیلم سنگ شکن و دیلم تخریب مناسب شکستن و نفوذ به انواع سطوح خاک، مصالح ساختمانی مثل سیمان و گچ، شکستن یخ و … بوده و نوک کاری این ابزار به شکل تیز یا سر تخت ساخته می‌شود. اندازه و پهنای سر این مدل به کاربری آن بستگی دارد و معمولا با نیروی دست و بصورت ضربه زدن عمل خواهد کرد. به این نوع، دیلم کار سنگین و صنعتی هم گفته می‌شود. برخی مدل‌های این گروه به دیلم ریشه درآر نیز معروف است که از آن برای نفوذ در خاک باغ و باغچه و در آوردن ریشه درختان و گیاه استفاده می‌شود. دیلم حفاری و سنگ شکن جزو بلندترین دیلم‌ها قرار می‌گیرند و دوام و قدرت تخریبی زیادی دارند.
دیلم اهرمی یا دیلم تراز
دیلم هم‌ترازی (اهرمی) یا به عبارت دیگر دیلم سر کج نیز نوع دیگری از این ابزار است. دسته بصورت صاف یا با انحنای کم و سر این دیلم بصورت آرک و هلال کوتاه ساخته می‌شود. از دیلم سر کج اهرمی چندان برای ضربه زدن استفاده نمی‌شود؛ بلکه وظیفه اصلی آن تراز کردن سطح دو جسم و شیء مختلف است. این مدل در ۲ نوع و بصورت سر ثابت و یا سر تنظیم شونده ساخته می‌شود. در نوع ثابت همه چیز بستگی به کاربر خواهد داشت و بازه تنظیم و توان تراز ابزار چندان گسترده نیست. اما در مدل‌های دیلم تنظیم شونده، سر ابزار در زوایا و حالت‌های مختلف (از ۳ حالت تا بیشتر) تنظیم و قفل شده تا برای تراز از طرفیت بالاتر و کاربری بهتری برخوردار باشد. تنظیم حالت سر دیلم اهرمی و یا دیلم تراز تنظیم شونده ممکن است به ۸ حالت هم برسد. ضمن اینکه در برخی مدل‌های این گروه طول کلی دیلم نیز قابل تنظیم بوده و کوتاه و بلند می‌شود.
دیلم تخت
ظاهر اسم این دیلم به نوعی است که گویی تنها با یک اهرم سر تخت و صاف طرف هستیم اما دیلم تخت یا دیلم فلت، بدنه‌ای با عرض پهن و کشیده دارد. دسته و تمام طول این اهرم بصورت تخت ساخته شده و به دلیل ضخامت باریک آن، مخصوص قرارگیری در شکاف و بین دو جسم با فضای بسیار محدود است. این نوع نیز بصورت صاف و انواع خمیده تولید شده و از لحاظ ظاهری بسیار شبیه به یک پاشنه کش بلند کفش خانگی است اما جنس و ساخت بسیار محکم‌تر و صنعتی دارد. سر دیلم فلت نیز نه فقط بصورت تخت و ساده، که ممکن است از نوع پنجه ای باشد.
دیلم قالب گیری
دیلم مولدینگ یا قالب گیری از نمونه اهرم‌های کمی تخصصی‌تر دیلم به حساب می‌آید. اهرم قالب گیری برخلاف بسیاری از دیلم‌های سنگین، ابعاد خیلی بزرگ و صنعتی ندارد؛ بلکه در سایزهای کوچکتر و با طراحی ارگونومیک دست تولید می‌شود. معروف ترین نوع آن ابزاری نزدیک و شبیه به اهرم قالیبافی و فرشبافی است. دسته‌ای کوتاه و مستقیم با کارگیر نه چندان بزرگ اما پهن‌تر از دیلم‌های معمولی که کار قالب‌گیری سطوح مختلف مثل ساخت دیوار، گچ و غیره … و یا کار تصحیح و زائده برداری قالبی را انجام می‌دهد.
دیلم هولیگان (اهرم هالیگان)
یک نوع خاص دیگری از دیلم سر کج که در برخی کشورها به دیلم همه کاره و دیلم آتش نشانی نیز معروف است. دلیل این نامگذاری این است که شکل و طراحی ویژه هر دو سر این ابزار آن را برای بسیاری از کارها مثل برش دادن، پیچاندن قطعات، تخریب موانع و ورود اضطراری، آزادسازی قطعات، سوراخکاری و کوبیدن استفاده می‌شود. دیلم هالیگان یا هولیگان ابزاری با جنس فولادی و اغلب به رنگ براق بوده که در تیم‌های آتش نشانی و نجات استفاده و کاربری مفید و بالایی دارد. سر وی V شکل و چنگالی آن برای برش زنجیر و قفل مناسب بوده و یک سر دیگر با طراحی دو طرفه تخت و گوه دار برای ضربه زدن و نفوذ ایده‌آل است. اهرم‌های هالیگان یا دیلم هولیگان از جمله موارد گرانتر و حرفه‌ای‌تر دیلم‌ها هستند و معمولا به طور اختصاصی استفاده می‌شوند.
دیلم تایرلور (تایلیور)
مدل بعدی نیز نوع دیلم تخصصی برای کار در گاراژها و مکانیکی‌های خودروست. اهرم تایرلور (که به معنای بلندکننده لاستیک ماشین است) در گویش عرفی و تلفظ سریع عوض شده و نام تایلیور به خود گرفته و گاهی به آن دیلم پنچرگیری نیز می‌گویند. محصولی که در مکانیکی‌ها و حین حل مشکل پنچرگیری تایر به کمک استاد کار می‌آید. تایلیور به دلیل طراحی صاف بدنه و نوک خاص خود مخصوص در آوردن و جا انداختن تایر و لاستیک ماشین بر روی رینگ بوده و از آنجا که انجام این کار با دست شدنی نیست، از این دیلم استفاده می‌شود. تایرلورها به دلیل گستردگی ساخت لاستیک‌های ماشین و ابعادشان، شکل‌های مختلفی دارند و به همین دلیل سایز، طول و اندازه انحنای یک دیلم تایلیور می‌تواند تغییر کند. اما به طور کلی یک دیلم تایلیور برخلاف دیلم‌های دیگر چندان خمیدگی با زاویه بزرگی ندارد و بیشتر بصورت صاف با کمی انحنا تنها در نوک ساخته می‌شود.
