امروزه اولویت انجام فعالیتهای فنی به صورت حرفهای، استفاده از ابزارهای برقی است که به شکل تخصصی میتوان از آن ها بهره برد. در حال حاضر ابزارهای برقی دارای تنوع بسیار هستند که در انواع خانگی، کارگاهی، صنعتی و حرفهای طراحی و روانه بازار میشوند تا کاربران بتوانند بر اساس خواسته و نیاز خود دست به انتخاب گزینه مربوط بزنند. یکی از بهترین و کاربردیترین ابزارهایی که هم به صورت خانگی و هم به صورت صنعتی و حرفهای کابرد بسیار دارد و در انواع و مدلهای مختلف از سوی کمپانیهای معتبر جهانی تولید کننده ابزارهایِ فنیِ برقی، ساخته می شوند؛ دریل برقی است.
نصب درست مته بر روی سه نظام
مهمترین و اصلیترین کاری که دریل برقی انجام میدهد سوراخ کردن سطحی است که کاربر در نظر دارد آن را به اندازه مورد نظر سوراخ کند. دریل برقی با کمک متهای که بر روی آن سوار میشود قابلیت انجام این کار را دارد. نصب درست مته بر روی سه نظام، یکی از مهمترین اقداماتی است که بهتر خواهد بود کاربر قبل از شروع انجام عملیات سوراخ کاری آن را انجام دهد. چون در عین بالا بردن کیفیت، ایمنی در حین کار را نیز بالا خواهد برد. زمان سوراخ کاری نیز این نکته فراموش نشود که مته تا آخر به سطحی که قرار است سوراخ شود فرو نرود. چون احتمال آسیب دیدن سه نظام دریل برقی را بالا خواهد برد.
قبل از آن که مته را در محل مورد نظر استفاده کنید دریل برقی را روشن کرده و مشاهده کنید مته به خوبی در جای خود قرار گرفته باشد و مته دچار خمیدگی نشده باشد. چون در صورت این مشکلات، عملیات به درستی و با ایمنی کافی صورت نخواهد گرفت.
فراموش نکنید زمان انجام فعالیت با کمک دریل برقی در صورتی که مته درون سطح مورد نظر گیر کرد به هیچ عنوان کار را ادامه نداده و از چرخش معکوس نیز استفاده نکنید. چون این کار باعث آسیب شدید به مته و دستگاه خواهد شد. از این رو زمانی که چنین اتفاقی رخ داد دستگاه را خاموش کرده و به آرامی مته را از محل سوراخ کاری خارج کنید.
برای آن که زمان استفاده از دریل به سه نظام و گیربکس آسیب وارد نشود؛ هرگز برای به دست آوردن سوراخ بزرگتر مته را درون سوراخ به چپ و راست حرکت ندهید و بهتر است از متهای استفاده کنید که به سوراخ و ابعاد مورد نظر شما نزدیک باشد تا اینکه فعالیتی اضافهتر انجام دهید. چون این کار در کنار آنکه به دریل و مته آسیب وارد میکند از نظر ایمنی نیز کار مورد تاییدی نیست.
راهکارهایی که مانع سوختن مته در هنگام کار با دریل می شود
مته به دلیل اصطکاک بالا ممکن است داغ شود و حتی داغی به حدی برسد که سرخ شده و این سرخی و حرارت در نهایت موجب سوختن مته و سطح کار شود. برای اینکه این اتفاق رخ ندهد بهتر است که در ابتدای کار با سرعت پایین عملیات سوراخ کاری صورت گیرد و فقط زمانی که مته توانایی چرخش آزادانه را ندارد سرعت را بالا برد. همچنین با ایجاد وقفه حین کار این اجازه داده شود تا حدودی مته خنک گردد و مجدد با دمای پایینتر، آماده کار شود.
آبرسانی به مته نیز یکی از راهکارهایی است که میتوان برای کاهش حرارت مته در زمان استفاده بر روی شیشه، سرامیک یا سنگ به کار برد. این کار کمک میکند تا دمای مته به میزان زیادی کاهش پیدا کند و کمترین سوختگی را بر روی مته یا سطح مورد نظر به وجود آورد. تعویض به موقع متهای که عمر مفیدش را کرده است نیز بسیار مهم خواهد بود. چون ممکن است مته بر اثر سایش و سوراخکاری کُند شود یا حتی در برخی موارد بر اثر اصطکاک بیش از حد بسوزد.
هر دریل، معمولا دارای درجه تنظیم کننده گشتاور است که اعدادی بر روی آن نوشته شده. هر چه عدد بالاتر باشد، گشتاور دریل (نیروی دورانی) بیشتر خواهد بود. اگر مته به آسانی داخل سطح فرو نرفت، گشتاور را افزایش دهید. اگر پیچها بیش از اندازه داخل سطح فرو رفتهاند یا اینکه ممکن است به چیزی آسیب برسد، گشتاور را کاهش دهید. بر روی برخی دریلها بیشترین گشتاور ممکن با علامت مته نیز نشان داده شده است. توجه به این نکات در کنار بالا بردن کیفیت از ایجاد اصطکاک بالا، سوختن مته و سطح نیز جلوگیری خواهد کرد.
راهنمای نگهداری و پاک سازی مته ها
بهترین راهکار تمیز کردن مته ها استفاده از یک فرچه سیمی کوچک است، همانطور که میدانید ساختار تولید متهها به گونهای است که یک فرچه فلزی به راحتی میتواند در آن نفوذ کرده و شیارهای آن را تمیز کند همچنین به منظور هرچه بهتر شدن و حرفهای تر شدن کارمان میتوانیم بعد از اتمام هربارهی کارمان با مته آن را با فرچه فلزی تمیز و با یک روان کار پوشش دهیم.
روان کار میبایست کمی بر روی مته مانده و خشک شود در مرحلهی بعدی با یک حوله و یا پارچه مابقی روان کار را که خشک نمیشود از روی مته پاک کرده و با انگشت درون شیارهای مارپیچ مته را تمیز و خشک کنید.
توجه داشته باشید پایهی مواد روان کار کاملاً اشتعال زا هستند و نباید آنها را داخل زباله بیندازید، به این منظور صبر کنید تا روان کار مربوطه از روی پارچه و یا حولهی شما تبخیر شود و در مرحلهی بعد آن را آتش بزنید و یا قبل از دور انداختن، آن را یک بار با آب شستشو دهید.
روشهای نگهداری مته و افزایش طول عمر آن
در مبحث نگهداری مته باید بدانید که تمیز کردن آن میتواند کمک زیادی به افزایش طول عمر ابزار داشته باشد. تمیز کردن انواع متهها برای نظافت کارگاهها و همچنین صرفه جویی کردن در هزینهها بسیار اهمیت دارد. راهکارهای افزایش طول عمر متهها عبارتند از:
- تمیز کاری مته
- استفاده از فناوری نانو
۱_ تمیز کردن مته
روش درست تمیز کردن مته تا حد زیادی، بستگی به نوع مته دارد. به عنوان مثال برای تمیز کردن متههای پیچ در پیچ بهتر است از یک برس سیمی استفاده کنید. اندازۀ این برس به اندازۀ مته شما بستگی دارد. شکل ظاهری این نوع مته همانطور که میدانید به شکل شیارهای مارپیچ است. به همین دلیل برس سیمی میتواند به راحتی در این شیارها نفوذ کند و بقایای به جا مانده از سوراخکاری یا حفاری را از مته بیرون آورد.
اگر بخواهید حرفهایتر عمل کنید باید این کار را زمانی که عملیات حفاری تمام شد انجام دهید. بدین صورت که مته را ابتدا با استفاده از برس سیمی تمیز کرده و سپس آن را در حوله کاغذی بپیچید. سپس روغن یا روان کار را بر روی حوله ریخته و بگذارید روغن به خوبی در مته جذب شود. در این روش از نگهداری مته میتوانید مته را در بین حوله بغلتانید تا روغن یا روان کار کاملاً جذب شود. این کار موجب میشود تا موادی که به مته چسبیده به خوبی از آن جدا شوند.
همچنین اگر مدت زیادی با مته کاری انجام ندهید، تمیز بودن آن میتواند طول عمر آن را افزایش دهد. توجه داشته باشید که بعضی از روان کارها اشتعالزا بوده و در شرایطی منجر به آتش سوزی میشوند. بنابراین پس از انجام روانکاری، اجازه دهید روغن روی حوله کاملاً تبخیر شود. سپس حوله را سوزانده یا آن را در آب ببرید. هرگز حولهای که روی آن روان کار ریخته شده است به سطل زباله نیندازید.
۲_ استفاده از فناوری نانو
یکی دیگر از روشهای نگهداری مته و افزایش طول عمر آن استفاده کردن از فناوری نانو است. متهها به خصوص متههای حفاری در اثر برخورد کردن و مواجه شدن با مواد متفاوت ممکن است پس از مدتی کارایی اصلی خودشان را از دست بدهند و افراد مجبور به تعویض مته کهنه با یک نمونه نو باشند. چرا که متهها جزء تجهیزات اولیه و اصلی در سایش و برش هستند. بنابراین با توجه به فرسایش پذیر بودن این قطعه، دارای عمر کمتری نیز هستند. امروزه وجود مواد جدید میتواند متهها را در مقابل فرسایش و خوردگی مقاومتر کند. این مواد نانو ساختارها و نانو کامپوزیتهایی هستند که دوام و استحکام بیشتری به متهها میدهند. استفاده از این مواد میتواند صدمات وارد شده به متهها را در حین حفاری کاهش داده و پوششی بسیار قوی بر روی متهها ایجاد کند.